Το μελάνωμα είναι μία επιθετική μορφή καρκίνου του δέρματος που αναπτύσσεται από τα μελανοκύτταρα. Πρόκειται για ένα από τα ταχύτερα εξαπλωνόμενα κακοήθη νοσήματα στον άνθρωπο & είναι ο έκτος συχνότερος τύπος καρκίνου στους άνδρες & ο έβδομος συχνότερος στις γυναίκες. Στην Ελλάδα, η συχνότητα της νόσου παρουσιάζει ανοδική πορεία & υπολογίζεται πως μέσα στην τελευταία πενταετία έχει αυξηθεί κατά 30%.
Πιθανά Συμπτώματα Εμφάνισης Μελανώματος
- Αλλαγή στο μέγεθος, στο σχήμα ή στο χρώμα ενός υπάρχοντος σπίλου (ελιάς)
- Εμφάνιση ενός νέου σπίλου με “ανώμαλη όψη”
- Παρατεταμένος κνησμός ή εμφάνιση λεπτών λεπιών πάνω στη βλάβη
- Σε προχωρημένο μελάνωμα, μπορεί να παρουσιαστεί αιμορραγία
Αίτια Εμφάνισης Μελανώματος
- Υπεριώδης ακτινοβολία UV. Η εκτεταμένη έκθεση στον ήλιο αυξάνει τις πιθανότητες εμφάνισης μελανώματος
- Ανοιχτόχρωμο δέρμα. Γενικότερα άνθρωποι με ανοιχτόχρωμα χαρακτηριστικά (δέρμα, μαλλιά, μάτια) είναι πιο ευάλωτοι
- Μεγάλος αριθμός κοινών σπίλων (πάνω από 50) στο σώμα
- Ύπαρξη δυσπλαστικών σπίλων. Διαφέρουν από τους κοινούς σπίλους λόγω του μεγαλύτερου μεγέθους τους, του χρώματος τους & της ιδιόμορφης όψης τους
- Οικογενειακό ιστορικό μελανώματος
- Αποδυναμωμένο ανοσοποιητικό σύστημα
Πρόγνωση Εμφάνισης Μελανώματος
- Συστηματικός έλεγχος του δέρματός μας
- Χρήση όλων των μέσων αντιηλιακής προστασίας (αντιηλιακό, καπέλο, γυαλιά)
- Αποφυγή έκθεσης του σώματός μας για μεγάλο χρονικό διάστημα στον ήλιο & κυρίως κατά τις ώρες 10:00π.μ. έως 15:00μ.μ.
Παρακάτω παρατίθεται ο διεθνώς αναγνωρισμένος μνημονικός κανόνας ABCDE, που μας βοηθά να αναγνωρίσουμε ένα σύμπτωμα μελανώματος & να απευθυνθούμε στον δερματολόγο μας.
Μνημονικός Κανόνας ABCDΕ
-Α (asymmetry): ΑΣΥΜΜΕΤΡΙΑ του σπίλου, δηλαδή αν χωρίσουμε το σπίλο σε κάθετο & οριζόντιο άξονα (γραμμή), το δεξί με το αριστερό & το πάνω με το κάτω τμήμα να μην είναι παρόμοια μεταξύ τους
-Β (border): το ΟΡΙΟ στην περιφέρεια του σπίλου αν έχει προεκβολές σαν δάχτυλα ή δαντελωτή όψη
-C (color): το ΧΡΩΜΑ του σπίλου αν δεν είναι ομοιόμορφο & έχει μεγάλη ποικιλία (π.χ. ένας ή περισσότεροι συνδυασμοί από μαύρα, καφέ, γκρι, μπλε, κόκκινα & λευκά στοιχεία)
-D (diameter): η ΔΙΑΜΕΤΡΟΣ της ελιάς, αν είναι πάνω από 5-6 cm, επίσης θεωρείται σημείο για διερεύνηση
-E (evolution): η ΕΞΕΛΙΞΗ των ABCD δηλαδή η αλλαγή τους σε σχετικά μικρό διάστημα (μέχρι 1 έτος) είναι το σημαντικότερο στοιχείο και πρέπει να απευθυνθούμε επειγόντως στον δερματολόγο
Θεραπεία Μελανώματος
Ο πιο συνηθισμένος τρόπος αντιμετώπισης ενός μελανώματος είναι η χειρουργική επέμβαση. Σε προχωρημένες περιπτώσεις εφαρμόζεται η χημειοθεραπεία, ακτινοθεραπεία & η ανοσοθεραπεία.
Θυμηθείτε!
-
H πρώιμη διάγνωση και η έγκαιρη επίσκεψη στο δερματολόγο σώζει ζωές
-
Περισσότερα από τα μισά μελανώματα έχουν ανιχνευθεί από τους ίδιους τους ασθενείς. Η σωστή ενημέρωση και η αυτο-εξέταση του δέρματος έχουν θεμελιώδη σημασία για τη διάγνωση μελανώματος
-
Ασθενείς με παράγοντες κινδύνου για μελάνωμα θα πρέπει να εφαρμόζουν πιστά τους κανόνες αντιηλιακής προστασίας και να εξετάζονται τακτικά από δερματολόγο
