Ατοπική δερματίτιδα: Αίτια και αντιμετώπιση
Η ατοπική δερματίτιδα αποτελεί μια χρόνια φλεγμονώδη νόσο του δέρματος, που συνήθως εμφανίζεται στην παιδική ηλικία και ακολουθεί πορεία με εξάρσεις και υφέσεις. Χαρακτηρίζεται από ξηρό και ευαίσθητο δέρμα που παρουσιάζει ερυθρότητα και συνοδεύεται από έντονο κνησμό.
Στα άτομα με ατοπική δερματίτιδα, ο επιδερμικός φραγμός είναι διαταραγμένος λόγω της ανεπάρκειας διαφόρων δομικών συστατικών, όπως είναι τα λιπίδια της κεράτινης στιβάδας και η συνδετική ουσία φιλαγκρίνη. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την απώλεια υγρασίας από το δέρμα, και κυρίως την αυξημένη είσοδο αλλεργιογόνων και μικροβίων (συχνό φαινόμενο οι λοιμώξεις απο σταφυλόκοκκο). Επίσης, τα κερατινοκύτταρα είναι πιο ευαίσθητα σε μηχανικό ερεθισμό, λόγω τριβής ή ξυσίματος.
Σημαντικό είναι να τονιστεί ότι φαίνεται να υπάρχει σύνδεση της ατοπικής δερματίτιδας με ανάπτυξη άλλων αλλεργιών (τροφικές, αλλεργική ρινίτιδα) και άσθματος σε μεγαλύτερη ηλικία, λόγω της επαφής μέσω του ελαττωματικού επιδερμικού φραγμού με τα διάφορα αλλεργιογόνα.
Πότε εμφανίζεται η ατοπική δερματίτιδα;
Η κληρονομικότητα αποτελεί τον πιο σημαντικό παράγοντα εμφάνισης της νόσου. Έτσι, άτομα με οικογενειακό ιστορικό ατοπικής δερματίτιδας, ή ακόμα και άσθματος, αλλεργικής ρινίτιδας ή άλλων αλλεργιών, έχουν μεγάλες πιθανότητες να νοσήσουν.
Άλλοι παράγοντες είναι ανοσολογικοί και περιβαλλοντικοί.
Πώς μπορώ να αντιμετωπίσω τα συμπτώματα;
Ανάλογα με τη βαρύτητα των συμπτωμάτων, η αγωγή μπορεί να περιλαμβάνει τοπική χρήση κορτικοστεροειδων ή αναστολέων καλσινευρίνης, φωτοθεραπεία, ανοσοκατασταλτικά φάρμακα και θεραπεία με βιολογικούς παράγοντες.
Παρ’όλα αυτά, ο πιο σημαντικός παράγοντας για να επιτευχθεί έλεγχος των εξάρσεων αποτελεί η δημιουργία μίας καθημερινής ρουτίνας που να περιλαμβάνει σχολαστική φροντίδα του δέρματος.
Πιο συγκεκριμένα:
• Πλυθείτε καθημερινά με χλυαρό νερό και κάποιο ήπιο καθαριστικό με καταπραϋντικές και ενυδατικές ιδιότητες. Αποφύγετε σκληρά σφουγγάρια που ροκαλούν απολέπιση στην επιδερμίδα. Χρησιμοποιήστε κάποιο ενυδατικό γαλάκτωμα αμέσως μετά το μπάνιο για να εμποδίσετε περαιτέρω επιδείνωση των συμπτωμάτων.
• Ενυδατώστε το δέρμα σας (τουλάχιστον δύο φορές μέσα στην ημέρα) με κάποιο μαλακτικό γαλάκτωμα. Αυτό θα βοηθήσει στη συγκράτηση της υγρασίας αλλά και στην αποκατάσταση της λειτουργικότητας του διαταραγμένου επιδερμικού φραγμού. Εφαρμόστε ένα παχύ στρώμα του ενυδατικού με κινήσεις προς την ίδια φορά.
• Περιορίστε το ξύσιμο του δέρματος. Μπορείτε να καλύψετε το εξάνθημα ή να φορέσετε βαμβακερά γάντια. Αποφύγετε συνθετικά ή μάλλινα υφάσματα που μπορεί να είναι ερεθιστικά για το δέρμα.
• Αναγνωρίστε τους παράγοντες που πυροδοτούν τις εξάρσεις και περιορίστε τους όσο αυτό είναι δυνατόν. Τέτοιοι παράγοντες μπορεί να είναι: το ξηρό δέρμα, το πολύ ζεστό νερό, σαπούνια και καθαριστικά, αρώματα, οι υψηλές/χαμηλές θερμοκρασίες, διάφορα αλλεργιογόνα, μέταλλα, υφάσματα, ορμονικές αλλαγές, αλλά και το στρες. Όπως φαίνεται, η ατοπική δερματίτιδα είναι μία νόσος πολυπαραγοντική μα πάνω απ’όλα αντιμετωπίσιμη. Με το 30% των παιδιών να συνεχίζει να έχει εξάρσεις μετά την ενηλικίωση, είναι σημαντικό η καθημερινή φροντίδα του δέρματος να γίνει τρόπος ζωής. Με αποφυγή των ερεθιστικών παραγόντων και αποτελεσματική ενυδάτωση, η νόσος μπορεί να παραμείνει σε ύφεση και ο ασθενής να ζήσει μία φυσιολογική ζωή. Γι’ αυτό αν έχετε διαγνωσθεί με ατοπική δερματίτιδα μην πανικοβάλλεστε – μικρές αλλαγές στην καθημερινότητα μπορούν να κάνουν τη διαφορά!
